Prog 2022

Uitdagend Zambia (nl)

Zoals velen van ons, ben ik ook in mijn jeugd, tijdens de cactus-hausse, begonnen met het kweken van vetplantjes in van die felgekleurde plastic potjes voor mijn slaapkamerraam. Tijdens een bezoek aan de cactuskas in de Flevohof ging er een wereld voor mij open. Verplanten deden het een stuk beter in een kas en er bestond ook nog een liefhebbersvereniging genaamd ‘Succulenta’. Die kas kwam er vrij snel en op de vele beurzen werd van alles aangeschaft. Al vrij snel kwam ik erachter dat er een groot verschil was tussen de diverse geslachten en soorten in groeisnelheid en levensduur. De vormenrijkdom van het geslacht Euphorbia boeide mij vanaf begin en vooral door de vele bezoekjes aan Jaap Keijzer kwamen er steeds meer euphorbias’ in mijn kas. Ze deden het goed en het zijn er ook veel, dus in de loop der tijd moesten vele andere geslachten plaats maken in mijn kas. De euphorbia’s blijven boeien, nu al bijna 40 jaar. Dat komt mede door de vele verdiepingen in de hobby: vermeerderen, fotograferen, reizen naar de vindplaatsen, het schrijven van artikelen en het allerbelangrijkste, de contacten met medeliefhebbers.

Het is niet de meest voor de hand liggende keuze om voor het zien van vetplanten in de natuur naar Zambia te reizen. Zeker, er zijn ook pluspunten te noemen zoals de vriendelijke bevolking, een ruim aanbod van alleszins redelijke accommodaties en natuurlijk de heerlijke Afrikaanse zon. Echter als je door Zambia reist is het landschap uitgesproken monotoon vrijwel zonder hoge bergen en vergezichten. Bovendien is het aantal aanwezige succulenten beperkt, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld Zuid-Afrika of Madagaskar en de vindplaatsen liggen op grote afstand van elkaar en alleen te bereiken via lange en soms erg slechte wegen. Ook zijn er hele gebieden, waar in vroeger tijden mooie soorten zijn gevonden, die nu dicht bevolkt zijn, zoals de zogenaamde Copperbelt. Bovengenoemde redenen zijn er debet aan dat Zambia niet door veel succulentenliefhebbers wordt bezocht. Maar van de vetplanten die er groeien spreken er een aantal erg tot de verbeelding en behoren tot de meest zeldzame planten in onze verzamelingen. Bovendien zijn er nog plekken te vinden waar geen of nauwelijks westerlingen hebben rondgestruind en waar dus wat nieuws te ontdekken is. Genoeg reden om toch in Zambia op reis te gaan en de uitdaging aan te gaan. Eind November 2021 vertrokken Bohuslav Uhlir, Petr Pavelka en ondergetekende naar Zambia voor een reis van 3 weken om zowel het noordwesten als het noordoosten van Zambia te bezoeken. Dit was een ambitieuze doelstelling en het betekende dat er zeker 6000 reiskilometers op de teller zouden komen. Met alleen goede wegen al een behoorlijk aantal, maar er waren ook stukken dat het 9 uur kostte om 240 kilometer af te leggen, waarbij voor de tweede helft bijna 7 uur nodig was. Een extra uitdaging was natuurlijk de huidige pandemie. Wij waren een uur in Zambia en stonden nog bij het autoverhuurbedrijf, toen we voor de eerste keer van de Omikron variant hoorden. Vluchten werden vervolgens rap doorgeschoven naar half januari of helemaal geannuleerd. Onze maatschappij leek echter te blijven vliegen en wij besloten om ons reisplan te vervolgen. Na een week bleek dat we moesten omboeken naar een vlucht twee dagen later, die vervolgens ook niet doorging. Met nieuwe tickets en wat eerder dan gedacht zijn we uiteindelijk vrij probleemloos thuisgekomen, mede omdat we gelukkig alle 3 negatief getest werden. Om de balans op te maken; het was het meer dan waard. Ongeveer de helft van de euphorbia’s in Zambia groeit in de nabijheid van een waterval en dan vaak ook nog alleen maar op dat ene plekje. Zonder uitzondering waren we de enige bezoekers op deze paradijselijke plekken. Zo groeit Euphorbia speciosa alleen bij Chisimba Falls, Euphorbia fanshawei alleen bij Ntumbachushi Falls en Monadenium discoideum alleen bij Nyambwezu Falls. Andere iconische soorten zijn o.a. Euphorbia mwinilunguensis, E. platyrrhiza, Monadenium nervosum en Adenia erecta. Ondanks, of mede dankzij, voelden wij ons zeer bevoorrecht dat we deze reis mochten en konden maken, iets wat heel weinig westerlingen in het verleden hadden gedaan.

Wo der Norden auf den Süden trifft – die argentinischen Provinzen Mendoza und Neuquén (de)

Waar het Noorden het Zuiden ontmoet - De Argentijnse provincies Mendoza en Neuquén

In de afgelopen 15 jaar heb ik samen met mijn vrouw meer dan een jaar in Argentinië en Chili doorgebracht om cactussen te bekijken. Wij hebben de ervaringen van deze reizen gepresenteerd in vele artikelen, verscheidene boeken en talrijke lezingen.

Op zoek naar cactussen reizen veel cactusliefhebbers vooral naar het noorden van Argentinië, andere toeristen gaan naar het zuiden van Patagonië om daar de wilde landschappen te bekijken. In deze lezing worden de twee provincies Mendoza en Neuquén voorgesteld, waar Cuyo en Patagonië samenkomen. Er valt daar veel te ontdekken, vooral voor cactusliefhebbers. U zult bekende en tot nu toe onbekende cactussen zien, maar ook prachtige landschappen, dieren en andere planten.

Les Uncarinas de la Grande Ile (fr)

De uncarina's van het Grote Eiland

Mijn passie voor succulente planten dateert al van 1971 met de aankoop van enkele cactussen en mijn lidmaatschap bij de toen ook nog heel jonge AIAPS met Marcel Kroenlein en François Falco, steunpilaren van de succulentophilie in Frankrijk. Sindsdien heb ik altijd succulenten gekweekt met een speciale voorliefde voor adeniums en uncarinas.

Wat de uncarinas betreft, ik heb dit geslacht leren kennen in 1995 toen ik deelnam in een humanitaire missie in het zuiden van Madagascar. Gedurende 3 weken zijn wij toen van dorp naar dorp getrokken om de plaatselijke bevolking van medisch zorg te voorzien. Tijdens deze reis heb ik verschillende exemplaren van dit geslacht in situ ontdekt, waar ik een onvergetelijke herinnering aan heb overgehouden. Ik heb daar tevens de botanisten Herman Petignat en Raymond Gerold ontmoet waarvan ik veel heb opgestoken over de begroeiing van Madagascar. Vervolgens ben ik nog 3 keer terug gekomen met mijn echtgenote waar wij samen de westkust zijn langsgetrokken.

Uncarina is een endemisch geslacht met 14 soorten die allen voorkomen in de droge begroeiing in het noorden, het noord-westen, het zuid-westen en het zuiden van Madagascar. In mijn lezing ga ik het hebben over:
- De lokalisatie van de soorten en de ecologie van hun biotoop,
- De sleutel om de soorten te herkennen en te benoemen,
- De cultuur van de planten in pot zowel als in de volle grond, ik kweek alle 14 soorten in mijn kas in de volle grond,
- De hybriden,
- De vermeerdering, zaaien, stekken en enten,
- De iconographie van de bladeren, bloemen en vruchten.

Travels in cactus country (en)

Reizen in cactusland

Ian Woolnough's interesse in cactussen begon reeds als tiener met een onderbreking tijdens zijn studie Geologie en Cartografie, die leidde tot zijn eerste voltijdse tewerkstelling in Fiji. Bij zijn terugkeer in Engeland kon hij weer aan de slag met zijn hobby en tijdens zijn loopbaan bij cartografische adviesbureaus en vervolgens als ontwikkelingsmanager bij de National Points of Interest Database vervulde hij in de BCSS (British Cactus & Succulent Society) verschillende taken op afdelingssniveau. Een aantal van zijn foto's zijn gebruikt in de BCSS-kalender en in cactusboeken en hij heeft ook meer dan een dozijn artikelen geschreven voor het BCSS-tijdschrift "CactusWorld". Sinds 2002 heeft Ian meer dan 190 lezingen gegeven aan meer dan 30 BCSS afdelingen en spreekt hij op verschillende congressen, ook overzee en voor tuin- en andere cactusclubs. Sinds 1998 bezoekt hij jaarlijks de ELK. Het zien van planten in habitat is een bijzonder voorrecht dat hij mocht beleven en bij het optellen van de tijd die hij heeft besteed aan cactusreizen realiseerde hij zich dat hij meer dan een jaar lang in habitat naar planten heeft gekeken! Nadat hij de gelegenheid van vrijwillig ontslag heeft aangegrepen, vestigde hij zich in Norfolk, in de Eau Brink cactuskwekerij, waar hij probeert planten op een nog grotere schaal te kweken en te vermeerderen dan hij voorheen al kon!

Ian heeft het geluk gehad naar verschillende cactushabitats te kunnen reizen. Zijn lezing is een lichtvoetige kijk op enkele van de hoogtepunten van deze reizen. Het gaat niet alleen om de fantastische planten, maar ook om de wilde dieren, het landschap en de bijzondere gebeurtenissen die zich onderweg hebben voorgedaan. Helaas is het vanwege tijdgebrek nodig geweest om vrij selectief te zijn, dus niet alles dat leuk zou zijn om te zien zal worden getoond, maar er zal een goede selectie zijn van al het mooie, vreemde en prachtige! We beginnen in de Verenigde Staten van Amerika waar Pediocactus en Sclerocactus te vinden zijn en banen ons dan een weg naar het zuiden door Baja California, een deel van Mexico dat rijk is aan zowel cactussen als andere vetplanten, naar het vasteland van Mexico met zijn fantastische planten en dan naar het Caraibisch gebied om snel Antigua te bezoeken voordat we ten zuiden van de evenaar gaan, naar Peru met zijn matucanas, Argentinië met onder andere zijn gymnocalyciums en ten slotte naar Chili voor copiapoas en Eriosyce in het bijzonder. De planten variëren van miniaturen tot reuzen en groeien van stranden tot bergtoppen en van zand tot sneeuw, en hopelijk is er voor iedereen wel iets interessants.